Israel 2023

Ik weet het....ik ben net terug uit Egypte maar de warmte van de zon is in Nederland nu nog ver te zoeken. Ik vind het een goed excuus om de zon weer snel op te zoeken en dit keer vertrek ik op 8 maart met Daniël naar Israël. Het wordt een actieve cultuurvakantie waarvan wij alleen weten dat we Tel Aviv en Jeruzalem gaan bezoeken. De rest ligt nog open....heerlijk dat onbekende!

8 maart

Vandaag ontvluchten Daniel en ik de kou in Nederland maar wat graag. Autoruiten krabben en op naar het station. Ruim op tijd komen we op Schiphol aan en binnen 4 uur landen we op Tel Aviv airport. Na wat vragen over de Arabische stempels in mijn paspoort en welke landen ik bezocht heb, kregen we uiteindelijk onze Stay Permit. Dit is in principe een visum maar dat wordt niet in het paspoort geplakt. De reden daarvan......in bepaalde landen zou je dan geweigerd worden.

Na alle formaliteiten moeten we nog wel met de trein en bus om bij het hotel te komen. Dat is wel even zoeken want vrij weinig is in het Engels aangegeven. Maar....uiteindelijk is het toch gelukt en om 21.00 uur waren we, helemaal kapot, in het hotel. Snel douchen, eten en heerlijk slapen.

9 maart

Na een goede nacht verruilen we ons bed voor het warme zonnetje. Het beloofd een mooie dag te worden van rond de 20 graden.

Aan het water is het zo vroeg nog wel wat fris maar zodra we de oude wijk Jaffa inlopen is het bijzonder aangenaam. We hebben nog niet ontbeten en we snorren snel een Israëlisch ontbijtje op. Het was zoveel dat we beter voor 1 persoon konden bestellen. Maar ach.....scheelt weer een lunch want wat over is proppen we in servetjes voor take away.

Volgegeten lopen we verder langs de haven en door de oude stad. Het valt ons op dat veel winkels gesloten zijn. Maar al met al is het prachtig om rond te wandelen. Soms kom je een groep toeristen tegen maar ik denk dat we nog te vroeg in het jaar zijn voor de grote mensenmassa.

In de middag lopen we naar Carmel market. Wat een leuke plek met al die eettentjes en kraampjes waar je vooral veel fruit, snoep en lekkere broodjes kunt kopen. We zijn er al snel achter dat het leven hier enorm duur is en de Nederlandse prijzen overstijgen. Kost bij ons een kilo bananen nog geen 1,50 euro ...hier betaal je met gemak 75 cent voor 1 exemplaar 😌.

Maar we laten dat de pret niet drukken natuurlijk.....zovaak ga ik niet met zoon Daniël op stap.

10 maart

Vanmorgen zijn we niet al te vlot wakker en na het ontbijt vertrekken we met het OV naar Jerusalem. Eerst een kwartier in de bus en verder nog een klein uurtje met de trein. De treinreis vloog om want tegenover ons zaten 2 joodse jongens uit Nederland. De oudste jongen (22 jaar) woonde al 3 jaar in Israël, hij zit in het leger hier. Na een basistraining wordt hij nu opgeleid voor de special forces en is gestationeerd in westelijke Jordaan oever. Daar kan het behoorlijk spoken vertelde hij. Hij is met idealen het leger ingegaan maar na zijn opleiding stapt hij er direct uit. Dit omdat hij nu al zijn vrijheid heeft ingeleverd. Ze zijn verplicht om bijna altijd in de kazerne te blijven en mogen geen stap buiten zetten. Ik vroeg hem wat hij hierna gaat doen.....ik word rijk verteld hij mij. Heerlijk die jeugd!

Na de treinreis moeten we nog een stuk met de tram en om daar te komen moeten we 4 enorme roltrappen om uit het diepste treinstation (80 meter) ter wereld te komen. Even omkijken terwijl we naar boven gaan leverde mij geen blij gevoel hoor...Pffff.

Als we bijna met de tram op onze eindbestemming komen krijgen we controle....en ja hoor...ik heb maar 1 RavKav (OV) gescand en we worden gelijk op de bon geslingerd. Het begint al goed 😆. Betalen binnen 2 maanden zegt de controleur.

Maar eens even vragen hoe het zit bij het hotel. Ze moesten lachen en hadden maar 1 advies: niet betalen als je niet meer naar Israël komt op dit paspoort. Ik hou van zulke adviezen maar....we wachten het af als we terug willen vliegen volgende week.

We leggen onze tassen op de hotelkamer en gaan gelijk weer op pad. Vandaag rond 18.00 uur begint de Shabbat en dan is het wel zo leuk om naar de Klaagmuur te gaan.

Door Jafo-gate komen we in de oude stad en door een wirwar van steegjes, die mij een beetje aan Marrakesh doen denken, belanden we uiteindelijk bij de Klaagmuur.

Het is pas 16.00 uur en redelijk rustig bij het mannen gedeelte. Het vrouwengedeelte is best wel vol waarop Daniël zei: "zie je wel dat vrouwen vaak klagen, dat zie je nu wel". Ik kijk hem met stomheid aan en bedank hem voor zijn droge opmerking 😌.  Met zonsondergang wordt het steeds drukker en klinkt het gezang over het plein. Het is een bijzondere gewaarwording....

Na een uurtje kijken en luisteren besluiten we dat het genoeg is geweest voor vandaag. We lopen terug naar het hotel om lekker te douchen en slapen. We zijn kapot.

11 maart

Vanmorgen na het ontbijt kwamen we op het idee om te starten met de klim naar het topje van de Olijfberg. Eerst een klein halfuurtje lopen naar Damascusgate waar we door de oude stad wilden gaan. Maar....wat een drukte! Er was markt en de islamitische bevolking ging massaal naar de markt.

We besluiten maar even een deurtje verder te gaan en komen uit op het Islamitische kerkhof wat tegen de oude stadsmuur is gelegen. Je weet bijna niet waar je moet kijken...zoveel graven.

We lopen er dwars doorheen en kijken uit op de Joodse begraafplaats. De weg naar de Olijfberg leek ons wel heel erg lang en wij besluiten door de Kidronvallei de verkorte route te nemen.

Slechte keuze helaas....! Qua route natuurlijk prachtig maar wat een klim! Nou heb je soms ergens een voorstelling van maar is het totaal anders dan verwacht. Dus dat... Boven op de berg staat een dorpje waar men al toeterend probeert langs (of over) geparkeerde auto's te komen. Veel geschreeuw en agressie lijkt heel normaal. We hebben het op een bankje rustig zitten bekijken. Wat een chaos..

Ineens zagen we een bus rijden en al snel besloten we om niet die 2 uur terug te lopen....onze voeten hadden het al zwaar genoeg gehad. Tussen de schooljeugd zijn we de bus ingekropen.....die zijn hier, na een paar uur stil zitten in de klas, net zo irritant als in Nederland 😀.

We hebben een paar keer de vraag toegeschreeuwd gekregen: "Israël of Palestina?". Een antwoord hebben ze niet gekregen....

Na de busrit hebben we snel een tentje opgezocht om iets te eten. Het broodje Kebab zag er zo lekker uit dat de keuze snel was gemaakt. Maar mijn hemel......dat broodje woog wel een kilo.

Op ons gemak zijn we de oude stad ingeslenterd waar we de geboorteplaats van maagd Maria hebben bezocht. Nu we er toch in de buurt zijn lopen we ook naar The church of the holy Sepulchre .

Zowel binnen als buiten is het een enorme drukte en staan mensen uren in de rij om het graf van Jezus te bezoeken. Mensen vallen op de knieën, omhelzen de tombe en gaan helemaal op in hun bezoek. Het mag gezegd...de kerk is echt prachtig.

Na dit bezoek zijn we echt gesloopt en we duiken heel vroeg ons bed in. En morgen ......rustig aan!

12 maart

Vanmorgen bij het wakker worden dachten onze benen....vergeet het maar 🙄. Man oh man wat een spierpijn! We zijn ontzettend langzaam gestart en na het ontbijt 'wandelen' 🥴 we richting Mahane Yehuda market. We kijken onze ogen uit en het water loopt ons in de mond....alles ziet er zo lekker uit!

We eindigen onze dag in Independence Park en lummelen wat in het zonnetje.

En morgen...via checkpoint 301 naar Bethlehem

13 maart

Vandaag zoeken we bus 321 op die ons naar Bethlehem brengt. Na een rit van ongeveer een uur stappen we midden in de stad uit. Nu was mijn voorstelling van deze stad zo anders dan de werkelijkheid....geen checkpoint bij binnenkomst, geen schaapherders in de velden. Nee, alleen heel veel beton en wegversperringen. We gaan vandaag met Hamza op pad want al snel was ons duidelijk dat we lopend niet veel zouden zien. De stad ligt tegen een berg en het klimmen houden we vandaag voor gezien. We starten met een bezoek aan Shepherd's fields. Info van internet: "Dit is de plek waar de herders het eerste nieuws ontvingen van de geboorte van Jezus, terwijl ze ‘s nachts de wacht hielden over hun kudde. Op deze plek zijn heel wat opgravingen gedaan, onder andere enorme een monastieke landbouwinrichting, grotten en waterreservoirs, het wordt ook wel Der Es-Siar (schaapskooi) genoemd. Je vindt er ook meerdere mozaieken, wijnvaten en ruïnes."

Vervolgens rijden wij naar het Mar Saba klooster. Via slingerende smalle wegen bereiken wij het, in de Kidron en woestijn van Judea, gelegen klooster. Het is een Grieks-Orthodox klooster dat in het jaar 439 werd opgericht door Sabbas van Jeruzalem, hiermee is het één van de oudste kloosters ter wereld. Het was ooit een klooster waar wel duizenden monniken woonden, maar tegenwoordig zijn hier nog maar twintig monniken te vinden.

Het klooster ligt een kleine vijftien kilometer buiten het centrum van Bethlehem.

Vrouwen mogen alleen de Vrouwentoren bij de hoofdingang bezoeken. Daniël trekt een, door de monnik verstrekt lange broek aan en gaat naar binnen. Het was een grappig gezicht maar hij kreeg er geen warme gevoelens bij 🤣.

Ik besluit onder de olijfbomen een kopje thee te drinken. Hamza fluisterde nog dat ik er max 10 sjekel (€2,70) voor moet betalen en tot mijn verbazing krijg ik een plastic bekertje waar net 20 ml thee in zit. Meer kreeg ik niet, hoe aardig ik het ook vraag. Ja ja, ze weten het wel hier.

Helaas geen leuke foto's van de binnenkant want verder dan dit kwam ik niet 😌 en Daniël mocht geen foto's maken.

Terug in de stad stoppen wij bij

Milk Grotto, officieel Chapel of the Milk Grotto genoemd. Dit is ook een belangrijke bezienswaardigheid van Bethlehem omdat dit de plek is waar Maria tijdens het geven van borstvoeding aan Jezus een druppel melk zou hebben laten vallen. Hierdoor werden alle rotsen hier helder wit.

Je kunt hier ook een bezoek brengen aan het graf van Rachel, de vrouw van Jacob uit de bijbel. Je vindt de melkgrot vlakbij de Church of the Nativity waar we ook naar binnen gaan. Tenminste, ik stap naar binnen, Daniël is er wel klaar mee 😀.

Church of Nativity info van internet: De Romeinse keizer Constantijn de Grote heeft op de plek waar Jezus is geboren een grote basiliek laten bouwen: Church of the Nativity. Dit is dus één van de oudste kerken ter wereld. Grenzend aan de Church of the Nativity, vind je St. Catherine’s kerk. Het is zowel een parochiekerk en een klooster en onder de kerk is een grottenstelsel te vinden. Omdat het onderdeel is van de geboorteplek van Jezus, staat ook deze kerk op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Ondertussen hebben we best trek gekregen en vragen we of Hamza ons naar een eettentje kan brengen. We hebben trek in mixed grill en al snel konden we onze buiken vullen.

Nu was er nog 1 locatie welke ik graag wilde bezoeken, de muurschilderingen op de metershoge muur die in Bethlehem staat. Via een wirwar van straatjes staan we er dan, de muur....

Om, voor het donker wordt, weer op de bus te zitten bedanken we onze gids Hamza en gaan lopend richting Checkpoint 301. Een enorme mensenmassa komt lopend Palestina binnen. Deze, voornamelijk mannen, hebben een permit om in Jeruzalem te werken. Je krijgt deze permit niet zomaar want als iemand binnen het gezin er al één heeft krijg je er niet nog één. We laveren tussen alle forenzen en arriveren bij een betonnen blokkendoos met prikkeldraad er op. We hebben geen idee wat verder te verwachten maar je loopt via lange betonnen gangen en tralies naar een wachtpost.

Hier wordt je paspoort gecontroleerd en na goedkeuring mag je doorlopen. We hebben geluk dat onze bus al staat te wachten. Moe stappen we in.

14 maart

En helaas....vandaag regent het behoorlijk als we opstaan! Het komt echt met bakken uit de lucht en ons geplande bezoek aan Yad Vashem, het Holocaust Museum stellen we nog even uit tot het wat droger is.

Ondertussen vraag ik me al die tijd al af wat de betekenis is van de verschillende hoofddeksels van de Joodse mannen en ben op zoek gegaan naar wat informatie...die deel ik graag met jullie 😀.

De mannen op deze foto dragen of een Keppel, Sjtreimel of hoed. Met een beetje geluk heb ik deze foto gemaakt tijdens Shabbat afgelopen vrijdag.

Een keppel ook: kippa, meerv. Kippot, Jiddisch: jarmoelke of kappl, is een hoofddeksel dat traditioneel gedragen wordt door joodse mannen.

Het jodendom schrijft aan mannen voor het hoofd te bedekken. Het dragen van de keppel is een teken van eerbied voor God. Religieuze mannen dragen een keppel wanneer zij bidden, en sommigen de gehele dag. In synagoges die geaffilieerd zijn met het liberale jodendom of het masorti jodendom dragen ook veel vrouwen een keppel. Orthodoxe vrouwen dragen na het huwelijk een sjeitel (joodse pruik) of een speciaal joodse vorm van een hoofddoek, of een pet of hoedje; ongehuwde vrouwen bedekken hun haar niet.

Het type keppel geeft aan bij welke beweging de drager hoort. Gekleurde, gehaakte keppels zijn modern-orthodox of religieus-zionistisch; zwarte keppels zijn Charedisch.

Charedische mannen dragen hier vaak een hoed bij. Onder hun hoed zit altijd een keppel.

Een sjtreimel of shtreimel is de Jiddische naam van de bonten hoed die wordt gedragen door vele gehuwde chassidisch-joodse mannen op de sjabbat en andere feestelijke gebeurtenissen.

De sjtreimel wordt gemaakt van bont, meestal van een sabelmarter. Het is het duurste artikel in de chassidische kleding: prijzen kunnen uiteenlopen van 1500 tot 5500 euro. Meestal is het de vader van de bruid die de sjtreimel voor de aanstaande schoonzoon koopt, zodat hij hem op de bruiloft kan dragen.

Al kijkend op internet kom ik enorm veel Joodse gebruiken en kledingvoorschriften tegen waardoor het alleen voor de echte kenners nog uit elkaar te houden is. Ik zal jullie niet vermoeien met deze info want krijg er zelf al hoofdpijn van 😌.

Ondertussen is het redelijk droog en we gaan op weg naar Yad Vashem, het Holocaust Museum. Net als we de trein uitstappen op Mount Hertzl begint het pittig te regenen. En nee....we hebben geen paraplu of regenjas meegenomen 😆. Terwijl nog meer donkere wolken zich samen pakken klotst het water de berg af en aangezien we nog een kleine kilometer de berg af moesten waren we kletsnat bij aankomst. Maar goed, niet zeuren en door, we komen hier met een doel.

We starten bij het Children Memorial waar duizenden lichtjes de omgekomen namen vertegenwoordigen. Een heel bijzonder moment.

We lopen, tussen de buien en het onweer door, van gebouw naar gebouw waar verschillende tentoonstellingen te zien zijn.

Omdat we nog steeds kletsnat zijn blijven we hooguit 2 uurtjes en houden het voor gezien. De kilometer terug de berg op naar de trein hebben we lekker in een droge taxi gedaan.

We besluiten naar de gele M te gaan, te douchen en niet meer naar buiten vandaag! Koud en verkleumd stappen we onder de douche. En morgen? Dan gaan we weer terug naar Tel Aviv waar nog genoeg is te ontdekken.

15 maart

Het regent nog steeds en het is best fris in Jeruzalem. Tijd om te vertrekken dus. Na een rit in de tram, trein en bus komen we weer terug in Tel Aviv. En wat denk je...het is warm en de zon schijnt!

We verblijven in WOM Allenby en slapen in weer een pod, een kleine capsule waar een bed, bureau en stoel staat. Er is net genoeg plek om een rolkoffer onder het bed te schuiven. De bedden zijn goed en dat is op reis het belangrijkste.

We checken in, trekken de korte broek aan en gaan weer naar buiten om de omgeving te verkennen. Als snel komen we uit op een soort marktpleintje waar we, gezeten op een bankje, een tijdje hebben zitten niksen. Lekker in de zon mensen kijken is toch wel heel leuk! Zo zien we een soort mobiele post waar de joodse bevolking kan bidden. Even geld doneren, leren band, verbonden via het hoofd met de rechterarm en bidden maar. Heel bijzonder.

We halen een broodje komijnen kaas en kopje espresso en gaan vroeg ons bed in.

16 maart

Daniël is duidelijk aan het bijtanken want om 9.00 uur klop ik toch maar even op zijn deur of alles oké is. Slaperig steekt hij zijn hoofd om de hoek en als hij klaar is gaan we op pad...alweer 😉. Vanmorgen bezoeken we de oude wijk Florentin. Een wijk waar voornamelijk studenten wonen en waar geen muur kaal is. Overal waar je kijkt zijn muurschilderingen.

Het is een gemoedelijke wijk, ver weg van de drukte en op elke hoek van de straat is wel een koffietentje te vinden. Echte terrassen zie je er niet maar wel overal bankjes met kleine tafeltjes langs de gevels. We hebben daar dan ook vaak gebruik van gemaakt. De spierpijn na het Olijfberg klimavontuur voelen we nog steeds haha.

We lopen weer terug naar het hotel en het blijkt dat we ruim 12 kilometer hebben gelopen. Daarom trakteren we onszelf op een laatste middag aan het strand. Zo gezegd zo gedaan en we ploffen neer bij een strandtent waar we lekker in het zonnetje genieten.

's Avonds gaan we vroeg slapen...nou ja, slapen...er is een nachtclub onder het hotel waar tot in de vroege ochtend de muziek uit de boxen dreunt....uiteindelijk is het ook voor ons een erg korte nacht geweest. Morgen weer naar huis..

17 maart

Na deze korte nacht proppen we de kleding in de koffer, drinken een kop sterke koffie en gaan met de bus naar het treinstation. Even overstappen op de trein naar Ben Gurion airport en dan wachten tot we vertrekken. Nu had ik nog de bekeuring voor het samen op 1 OV kaart rijden..die is op mijn paspoort genoteerd en nog niet betaald. Ik vroeg mij af of ik er nog op aangesproken zou worden en ...Nee hoor, helemaal niets. Wel kregen we nogal kortaf een heleboel vragen in de trant van...wie heeft je koffer ingepakt, heeft iemand iets aan je meegegeven, wat heb je hier gedaan....? Dit alles op een niet echt vriendelijke manier. Het vreemde van alles vind ik toch wel dat de blauwe verblijfsvisum die je moet hebben bij binnenkomst er niet meer toe doet als je het land uit gaat. Er is niet naar gevraagd.

Na een vlucht van bijna 5 uur landen we weer op Schiphol en na een stop bij de Febo 😆 zet Daniël me om 21.00 uur weer thuis af. Lekker slapen in mijn eigen bed, hoe lekker is dat!

Het was een mooie reis met veel indrukken. Het meest is mij bijgebleven dat er mensen achter de muur leven die nooit verder komen dan het gebied waar de muur staat. Of door de muur dwars door hun dorp verplicht gescheiden zijn van familie en elkaar nooit meer zien. Ik ging er openminded naar toe en wil hier op mijn blog geen mening ventileren maar heb hem zeker wel.

Wij mogen als Nederlanders blij zijn met de vrijheid die wij hebben. Geen muur, geen gevaarlijke gebieden en vooral toegang tot zorg en onderwijs.

Oh ja, voor ik het vergeet.... Israël is een land waar de prijzen ver boven die van Nederland liggen.

Bijvoorbeeld:

Een kopje koffie of thee: €5,50

Een glas verse fruit drank: €6,50

Flesje bier: €10,00

Een Israëlische lunch: €30,00 pp

Een ontbijt: €35,00

Een gemiddelde hotelovernachting in een 2* hotel: €125,00 per nacht

Waar de volgende trip naar toe gaat? Daar ga ik nog even over denken.....